Lừa đảo qua điện thoại là một trong những hình thức tội phạm phổ biến và ngày càng gia tăng trong thời gian gần đây. Kẻ lừa đảo sử dụng các chiêu trò tinh vi để khiến nạn nhân tin tưởng và cung cấp thông tin cá nhân, tiền bạc, hoặc những tài sản giá trị. Dưới đây là những mưu mẹo phổ biến của kẻ lừa đảo qua điện thoại và cách phòng tránh:
1. Giả danh nhân viên ngân hàng
- Chiêu trò: Kẻ lừa đảo gọi điện thoại, giả danh nhân viên ngân hàng thông báo về một vấn đề liên quan đến tài khoản của bạn (như giao dịch bất thường, tài khoản bị khóa, cần xác nhận thông tin cá nhân, v.v.). Họ yêu cầu bạn cung cấp mật khẩu, mã OTP, hoặc thông tin thẻ tín dụng.
- Cách phòng tránh:
- Không cung cấp thông tin nhạy cảm qua điện thoại: Ngân hàng không bao giờ yêu cầu bạn cung cấp thông tin cá nhân, mã PIN, hoặc mã OTP qua điện thoại.
- Gọi lại cho ngân hàng: Nếu nhận được cuộc gọi nghi ngờ, hãy tự mình gọi đến số điện thoại chính thức của ngân hàng để xác nhận thông tin.
- Chú ý đến các dấu hiệu lạ: Các cuộc gọi lừa đảo thường không rõ ràng hoặc có âm thanh không chuyên nghiệp, hay yêu cầu bạn thực hiện ngay lập tức một hành động nào đó.
2. Lừa đảo bằng các cuộc gọi trúng thưởng
- Chiêu trò: Kẻ lừa đảo gọi điện thoại thông báo bạn trúng thưởng một giải thưởng lớn (tiền mặt, ô tô, chuyến du lịch, v.v.) và yêu cầu bạn thanh toán một khoản phí hoặc cung cấp thông tin tài chính để nhận giải thưởng.
- Cách phòng tránh:
- Đừng tin vào giải thưởng bất ngờ: Nếu bạn không tham gia vào bất kỳ cuộc thi nào, thì không có lý do gì để bạn nhận được giải thưởng. Đừng cung cấp tiền hoặc thông tin thẻ tín dụng cho những cuộc gọi như vậy.
- Kiểm tra thông tin: Nếu có cuộc gọi về giải thưởng từ một tổ chức bạn biết, hãy kiểm tra trực tiếp với họ qua số điện thoại chính thức.
3. Giả danh cơ quan pháp luật (Công an, Tòa án, Thuế)
- Chiêu trò: Kẻ lừa đảo giả danh công an, tòa án, hoặc cơ quan thuế thông báo bạn đang có nợ xấu hoặc liên quan đến một vụ án nào đó, và yêu cầu bạn chuyển tiền để “giải quyết vấn đề”.
- Cách phòng tránh:
- Không chuyển tiền ngay lập tức: Các cơ quan nhà nước sẽ không yêu cầu bạn chuyển tiền qua điện thoại để giải quyết vấn đề. Nếu nhận được cuộc gọi như vậy, hãy cẩn trọng.
- Kiểm tra thông tin: Gọi lại số điện thoại chính thức của cơ quan liên quan để xác nhận thông tin.
4. Mạo danh người thân bị gặp nạn
- Chiêu trò: Kẻ lừa đảo gọi điện thoại, giả danh người thân của bạn, thông báo họ gặp tai nạn hoặc gặp phải một sự cố nghiêm trọng cần tiền gấp và yêu cầu bạn chuyển tiền ngay lập tức để hỗ trợ.
- Cách phòng tránh:
- Kiểm tra thông tin: Nếu nhận được cuộc gọi kiểu này, hãy xác minh qua người thân khác hoặc gọi lại cho người thân trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch nào.
- Đừng hành động vội vàng: Kẻ lừa đảo thường tạo ra sự khẩn cấp để bạn không có thời gian suy nghĩ kỹ. Hãy bình tĩnh và kiểm tra lại thông tin.
5. Giả danh nhân viên dịch vụ chăm sóc khách hàng
- Chiêu trò: Kẻ lừa đảo gọi điện, giả danh nhân viên dịch vụ chăm sóc khách hàng của các công ty viễn thông, điện lực, hoặc các công ty dịch vụ khác. Họ sẽ nói rằng bạn có các khoản nợ hoặc cần phải xác minh thông tin để tránh bị gián đoạn dịch vụ.
- Cách phòng tránh:
- Không cung cấp thông tin qua điện thoại: Các công ty sẽ không yêu cầu bạn cung cấp thông tin ngân hàng, số thẻ tín dụng qua điện thoại.
- Xác minh thông tin trực tiếp: Gọi lại cho công ty qua số điện thoại chính thức hoặc đến trực tiếp cửa hàng của công ty để kiểm tra tình trạng tài khoản.
6. Lừa đảo qua cuộc gọi mạo danh là nhân viên hỗ trợ kỹ thuật
- Chiêu trò: Kẻ lừa đảo gọi điện giả danh là nhân viên hỗ trợ kỹ thuật của các công ty phần mềm, yêu cầu bạn cài đặt phần mềm hoặc cho phép họ truy cập vào máy tính của bạn để “sửa lỗi”. Thực chất, họ sẽ cài đặt phần mềm gián điệp hoặc đánh cắp thông tin cá nhân.
- Cách phòng tránh:
- Không cung cấp quyền truy cập máy tính: Các công ty uy tín sẽ không yêu cầu bạn cho phép truy cập từ xa vào máy tính qua điện thoại.
- Chỉ liên hệ với công ty qua kênh chính thức: Nếu bạn gặp vấn đề với sản phẩm phần mềm, hãy liên hệ với công ty qua website chính thức hoặc các số điện thoại hỗ trợ được công khai.
Một số lưu ý quan trọng khi nhận cuộc gọi từ số lạ:
- Chặn số lạ: Nếu bạn nhận được cuộc gọi từ một số điện thoại không quen thuộc và có dấu hiệu nghi ngờ, hãy từ chối cuộc gọi và không trả lời.
- Không cung cấp thông tin cá nhân: Luôn cẩn trọng khi được yêu cầu cung cấp bất kỳ thông tin cá nhân nào qua điện thoại, đặc biệt là thông tin tài chính như số thẻ tín dụng, mật khẩu, mã OTP.
- Thận trọng với sự “khẩn cấp”: Kẻ lừa đảo thường tạo ra tình huống khẩn cấp để khiến bạn hành động vội vàng. Hãy dành thời gian suy nghĩ và xác minh thông tin.
- Dùng dịch vụ bảo mật: Nhiều điện thoại thông minh hiện nay có tính năng chặn cuộc gọi từ số lạ hoặc số điện thoại không rõ nguồn gốc. Hãy sử dụng các tính năng này để giảm thiểu nguy cơ bị lừa đảo.
Phòng tránh lừa đảo qua điện thoại đòi hỏi bạn phải cảnh giác và có kiến thức về các phương thức mà kẻ lừa đảo sử dụng. Hãy luôn giữ bình tĩnh, xác minh thông tin và không đưa ra quyết định vội vàng khi nhận cuộc gọi từ những nguồn không rõ ràng.